Devlet çürük konutunu yıktırana yenisini yapması için 23 bin lira faiz desteği verecek.
Ayrıca 8 bin lira tutarındaki KKDF, BSMV, damga vergisi ile belediye ve tapu harçlarını da almayacak. Halen vatandaş bankadan aylık yüzde 0,85 faiz oranıyla konut kredisi kullanırken; riskli evini yıktıran yüzde 0,70 faizle kredi alabilecek. Üstelik bu faizin aylık yüzde 0.33’ünü, yıllık yüzde 4’ünü devlet ödeyecek.
Hürriyet, Kentsel Dönüşüm Yasası çerçevesinde riskli evini yıktıran vatandaşlara sağlanacak ‘faiz’ desteğinin detaylarını açıklıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kimlerin faizini üstlenecek? Kredilerin sınırı ne olacak? Faiz desteğinden yararlanmak için nereye başvurulacak? Hangi bankalar kredi vermeye yetkilendirilecek?
İşte tüm bu soruların yanıtlarıyla beraber, 10 yıl vadeli kredinin ay ay geri ödeme planı…
- İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Kentsel Dönüşüm için Başvuru Belgeleri
YOKSULA DA VERECEK ZENGİNE DE
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 6306 sayılı yasa çerçevesinde riskli evini yıktıran 100 bin kişiye, 400 milyon liralık ‘faiz’ desteği vermeye hazırlanıyor. Bakanlık sadece deprem, sel, çığ gibi doğal afet riski altındaki konut sahiplerine değil; binası ekonomik ömrünü tamamlayan, çökme ya da yıkılma tehlikesi olan herkese faiz desteği verecek. Bu desteği verirken varlıklı ya da yoksul ayrımı da yapmayacak. Bakanlık yetkilileri, 6306 Sayılı Yasanın yoksula konut edindirme yasası değil, afet riski altındaki alanları dönüştürme yasası olduğuna dikkat çekerek, Anayasa’nın eşitlik ilkesi gereği bu tür alanlarda yaşayan herkesin kredi desteğinden yararlanma hakkına sahip olduğunu belirttiler.
ÖNCE ‘YIKILMALI’ TESCİLİ
Vatandaş öncelikle lisanslı bir kuruluşa başvurarak, konutunun riskli olup olmadığını inceletip, tescil ettirecek. Lisanslı kuruluş, ‘bu bina risklidir ve yıkılmalıdır’ derse, raporu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İl Müdürlüğü’ne gönderecek. Rapor burada uygun bulunursa onaylanıp Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne gönderilecek. Onaydan geçen binanın, riskli olduğuna dair hem tapuya şerh düşülecek hem de binadaki tüm konut sahiplerine ‘risk’ bildirimi yapılacak.
Bu bildirimin ardından o binadaki hak sahiplerinin üçte ikisinin oluruyla binanın yıkımına karar verilebilecek. Yıkımın ardından arsanın satılması ya da yeni bina yapılması kararı alınabilecek. Bu karara uymayan olursa, onların hakkı için açık artırma usulüyle satış yapılacak. Diğer malikler almak istemezse, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı o kişilerin haklarını alacak.
İşte yetkili kuruluşların tam listesi
DAİRE BAŞINA 100 BİN LİRA
Bakanlık ‘özel hesaptan’ her bir daire için en fazla 100 bin liraya kadar kullanılacak krediye ‘faiz’ desteği verecek. Ancak örneğin 20 daireli bir apartmanda 7 dairesi olan bir hak sahibi varsa, o kişiye en fazla 500 bin liralık kredisi için ‘faiz desteği’ verilecek.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ‘faiz desteği’ için özel bankalar, kamu bankaları ve katılım bankaları ile protokoller imzalayacak. Faiz konusunda şimdiye kadar çok sayıda banka ile görüşme yapıldığı, sürece adaptasyon bakımından İş Bankası ve Halk Bankası’nın öne çıktığı öğrenildi.
BAŞVURU BANKAYA
Binası için ‘risklidir’ raporu alan hak sahipleri kentsel dönüşüm kredisi almak için bu bankalardan birine başvuracak. Başvuru tek bir bankaya ya da ayrı ayrı farklı bankalara yapılabilecek.
Kredi talebini alan banka, hak sahibinin ‘kredi kullanmaya’ uygun olup olmadığını araştıracak. Kişiyi kredi vermeye uygun bulursa, risk tespit raporuyla birlikte Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bildirecek. Bakanlık da faiz desteğine onay verecek.
- İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Dikkat Edilecek Hususlar
YILLIK 4 PUANI DEVLETTEN
Bu kapsamda 31 Aralık 2013 tarihine kadar bankalardan kullandırılacak konut edindirme kredi faizinin yıllık 4 puanını devlet üstlenecek. Bakanlık yetkilileri, konut kredilerinde faiz oranlarının düşme eğiliminde olduğuna dikkat çekerek, “Faiz oranları inse bile devletin katkısı 2013 sonuna kadar 4 puan olarak kalacak. Belki birkaç ay sonra devletin katkısı, vatandaşın katkısını bile geçecek. Bu büyük bir fırsat. Riskli konutunu en erken yıktıran, avantajlı olacak” dediler.
ÜST SINIR 100 BİN LİRA
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın hesaplarına göre, 10 yıl vadeli 100 bin liralık bir kredi için 48 bin lira faiz ödemek gerekecek. İlk yıl devletin faiz katkısı 4 bin lira olurken, 10 yılda bu destek 23 bin liraya ulaşacak. Böylece vatandaş 48 bin liralık faizin sadece 25 bin lirasını ödemiş olacak.
HARÇ DA YOK VERGİ DE
Üstelik faiz desteğinin yanı sıra, afet riski altındaki binaların yıkım ve yapımı sürecinde noter harcı, belediye harcı, tapu harcı gibi harçların yanı sıra Damga Vergisi, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV), Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) gibi vergi ve harçların hiç biri alınmayacak. Bakanlık yetkilileri, bunun konut başına 8 bin liralık destek anlamına geldiğine dikkat çekerek, devletin katkısının faizle birlikte toplamda 31 bin liraya ulaşacağı hesabını yaptılar.
BANKA KREDİ VERMEZSE!
Banka, riskli konut sahibi vatandaşı, kredibl bulmaz ve başvurusunu reddederse ne olacak? Bu durumda devreye Çevre ve Şehircilik Bakanlığı girecek. Bakanlık, bu kişinin gerçekten ‘kredi verilemez’ olduğunu tespit etmek için bir kamu, bir özel ve bir de katılım bankasından ‘kredi verilemez’ raporu isteyecek. Bu raporun ardından kişinin ihtiyaç duyduğu krediyi doğrudan Bakanlık verecek. Ancak bu durumda hem yıllık 4 puanlık faiz desteği verilmeyecek hem de kredinin faizi TÜFE düzeyinde olacak. Bakanlık kredi verdiği konuta 1.derece ipotek koyacak.
KİRA YARDIMI DA VAR
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, güçlendirme kredisi, konut yapım kredisi ve işyeri yapım kredisinin yanı sıra ev sahiplerine 1 yıllık kira yardımı; kiracılara ise ‘taşınma’ yardımı yapıyor. Bu iki yardımdan yararlanmak için ev sahibi veya kiracının Bakanlar Kurulunca ‘riskli alan’ ilan edilecek bir bölgede ikamet ediyor olması gerekiyor. Örneğin İstanbul’da Sütlüce, Esenler; Diyarbakır’da Sur bölgesi gibi ‘riskli alandaki’ evini boşaltan ev sahibine bir yıl boyunca aylık 500 lira kira yardımı yapılacak. Böylece riskli alandaki bir ev sahibinin devletten alacağı katkı, faiz desteği, harç ve vergi muafiyetlerine kira yardımının da eklenmesiyle 37 bin liraya çıkacak. Bakanlık, riskli alandaki kiracıya, ev taşıma gideri ile boya-badana maliyeti için bin lira ödeyecek.
